Niebieskie karty są to druki oznaczone literami „A” i „B”, które wypełniane są przez przedstawicieli instytucji do tego powołanych (o czym niżej). Zawierają one m.in. ulotkę informacyjną o adresach i telefonach lokalnych instytucji, w których osoba pokrzywdzona może szukać pomocy.
„Niebieska karta” apeluje do ofiar przemocy:
„Ratuj się!
Nie wstydź się!
Szukaj pomocy!
Prawo stoi po Twojej stronie!
Możesz zatrzymać przemoc!
Zarządzenie Niebieska Karta Komendanta Głównego Policji z dnia 18 lutego 2008 r. określa, że procedura „Niebieskie Karty” to ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez policjantów, zgodnie z przepisami zarządzenia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie, rozumianej w sposób określony w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób najbliższych (małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu). Przemocą jest również umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność (również wolność seksualną), powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym. Przemocą są działania wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych tą przemocą.
PO CO JEST WYPEŁNIANIA „NIEBIESKA KARTA”?
Dokumentacja „Niebieskie Karty” dla policji jest informacją, że w danej rodzinie dochodzi do przemocy. Dzielnicowy ma obowiązek nie później niż w ciągu 7 dni skontaktować się z daną rodziną. Ma obowiązek rozpoznać sytuację i systematycznie ją monitorować. Zobligowany jest do comiesięcznych wizyt w domu, w którym zaistniała przemoc.
Dla komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, jest również cenną informacją podczas realizowania obowiązków przez przedstawicieli tych komisji.
Należy jednak także pamiętać, że trzeba złożyć zawiadomienie o przestępstwie, ponieważ wypełnienie „Niebieskiej Karty” nie jest jednak równoznaczne ze złożeniem zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, a zatem nie stanowi podstawy do wszczęcia postępowania karnego. Niemniej, gdy złożysz zawiadomienie o popełnionym przestępstwie – „Niebieska karta” może zostać wykorzystana jako dowód procesowy.
Bardzo często zdarza się, że ofiara pod presją sprawcy nie składa zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, lub wycofuje zarzuty już złożone na policji, odwołuje je lub zmienia zeznania. Zdarza się również bardzo często, że osoba pokrzywdzona całkowicie odmawia składania zeznań i współpracy z policją. W tego typu przypadkach policja wszczyna postępowanie karne z art. 207 Kodeksu Karnego (znęcanie się nad rodziną) jedynie na wniosek osoby pokrzywdzonej.
Natomiast w przypadku procedury „Niebieskie karty” nie ma możliwości wycofania ani zmiany informacji zawartych w Karcie A – nawet na wniosek osoby pokrzywdzonej.
KTO WYPEŁNIA „NIEBIESKIE KARTY”?
Jak stanowi Ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw, w art. 9d. ust.1.” Podejmowanie interwencji w środowisku, wobec rodziny dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty” i nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie.”
Natomiast w art. 9d ust.2. „Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie.”
CO SIĘ DZIEJE PODCZAS INTERWENCJI?
Ustawa o Policji wymienia wśród zadań policji: ochronę życia i zdrowia ludzi oraz mienia, ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego, inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym. W dalszej części wymienianych zadań jest zapis o wykrywaniu przestępstw i wykroczeń oraz ściganiu ich sprawców.
Zatem działania policji to przede wszystkim zapobieganie popełnieniu przestępstw i zapewnianie obywatelom bezpieczeństwa.
Dlatego też policjant dowiedziawszy się, podczas wykonywania obowiązków służbowych, że w rodzinie występuje bądź może występować przemoc, powinien zrobić wszystko co leży w jego kompetencji, by zapobiec przemocy i pomóc rodzinie bezpiecznie wyjść z tej sytuacji.
Policjanci, którzy przybywają na miejsce interwencji, gdzie zaistniała przemoc domowa powinni wykonać czynności podyktowane przepisami prawa:
- ustalenie tożsamości uczestników konfliktu,
- przeprowadzenie wywiadu z osoba powiadamiającą,
- rozpoznanie zaistniałej sytuacji i weryfikacja przyczyn jej zaistnienia,
- przeprowadzenie rozmowy pouczającej o naruszeniu prawa i zasad współżycia rodzinnego,
- pouczenie o możliwości dalszego postępowania (np. złożeniu zawiadomienia do policji lub prokuratury).
- Jeśli podjęte czynności nie przynoszą skutku i awantura trwa nadal, osoby w stanie nietrzeźwym należy zatrzymać i umieścić w izbie wytrzeźwień. W przypadku gdy postępowanie trzeźwego sprawcy zagraża życiu i zdrowiu domowników powinien on zostać zatrzymany i przewieziony do jednostki policji.
- Na miejscu zdarzenia powinna zostać wypełniona „Niebieska karta”
Policjant musi ściśle przestrzegać przepisów, gdyż za przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązku może zostać ukarany zgodnie z kodeksem karnym.
http://www.niebieskalinia.org/download/niebieska_karta.pdf – Wzór niebieskiej karty.
